Đồng Nai_ Khám toàn diện trước khi thụ tinh ống nghiệm (IVF), chị Hương (33 tuổi) được phát hiện bệnh tim bẩm sinh. Bác sĩ thực hiện IVF, trữ đông phôi, chuyển phôi sau khi can thiệp điều trị giúp thai kỳ an toàn.

Chị Hương kết hôn năm 2019, đi khám tại hai bệnh viện khác ở TP HCM chỉ ghi nhận mắc hội chứng buồng trứng đa nang dẫn đến khó có thai, bác sĩ chỉ định canh trứng để có thai tự nhiên nhưng 5 năm không có tin vui.

Họ đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM (IVF Tâm Anh TP HCM) vào tháng 8/2023 để điều trị thụ tinh ống nghiệm (IVF). Khám toàn diện sức khỏe sinh sản, ngoài hội chứng buồng trứng đa nang, chị Hương được chẩn đoán thông liên nhĩ lỗ thứ phát, là bệnh lý tim bẩm sinh thường gặp, lỗ thông nằm ở trung tâm vách liên nhĩ. Bệnh có thể gây các biến chứng nghiêm trọng như suy tim bên phải, rối loạn nhịp tim, tăng áp động mạch phổi. Kết quả siêu âm tim, chị Hương giãn buồng tim phải, hở van ba lá trung bình, block nhĩ thất độ I.

Phụ nữ mắc bệnh tim bẩm sinh nếu mang thai sẽ tăng gánh nặng lên tim, bởi cùng lúc phải đảm bảo lượng máu nuôi cho cơ thể mẹ và thai nhi. Tim co bóp nhiều hơn bình thường, lượng máu bơm đi tăng 30-50%, nhịp tim tăng, huyết áp giảm do máu đi trực tiếp đến tử cung.

Kích thước thai nhi ngày càng lớn nguy cơ chèn ép lên tim. Thai kỳ từ 28-32 tuần, thai phụ mắc tim bẩm sinh nguy cơ cao gặp phải các biến chứng nguy hiểm khi mang thai và chuyển dạ như suy tim, tràn dịch màng phổi, chảy máu/ huyết khối, viêm nội tâm mạc nhiễm trùng, thậm chí tử vong. Các biến đối với thai nhi như sảy thai, thai chết lưu, sinh non, nhẹ cân…

“Vừa hiếm muộn vừa mắc bệnh tim bẩm sinh khiến vợ chồng như rơi vào ngõ cụt”, chị Hương nói, cho biết từ khi đi học thể trạng đã yếu, khó tham gia các hoạt động thể thao ở trường nhưng nhiều lần đi khám không phát hiện bệnh. Lo sợ chị Hương gặp phải những biến chứng nguy hiểm, gia đình hai bên nhiều lần khuyên vợ chồng chị ngừng “tìm con”.

Khát khao có con, vợ chồng chị Hương quyết tâm chạy chữa. Để đảm bảo khả năng IVF thành công và thai kỳ an toàn cho chị Hương, bác sĩ Phạm Thị Mỹ Tú hội chẩn liên chuyên khoa cùng các bác sĩ Trung tâm Tim mạch, xây dựng phác đồ điều trị toàn diện cho người bệnh.

Đầu tháng 9/2023, chị Hương được kích thích buồng trứng với phác đồ nhẹ. Bác sĩ chọc hút thu được 20 noãn (trứng) trưởng thành. Chuyên viên phôi học lựa chọn tinh binh đủ điều kiện của người chồng tiêm vào bào tương trứng (kỹ thuật ICSI) giúp tăng tỷ lệ thụ tinh ống nghiệm. Phôi được nuôi cấy trong hệ thống tủ nuôi cấy tối ưu các điều kiện về độ ẩm, ánh sáng, khí, độ pH giúp phát triển tốt nhất thu được tám phôi ngày 5. Toàn bộ phôi được trữ đông bảo tồn khả năng sinh sản cho vợ chồng chị Hương.

Cuối tháng, chị Hương được can thiệp điều trị lỗ thông liên nhĩ tại một bệnh viện khác ở TP HCM. Bác sĩ đưa dụng cụ chuyên dụng vào bên trong buồng tim bít lỗ thông ở vách ngăn liên nhĩ. Sau can thiệp, chị Hương cần dùng thuốc trong 6 tháng liên tục. Tái khám sau 6 tháng can thiệp, tình trạng bệnh lý của chị Hương đã ổn định, sẵn sàng sức khỏe thể chất và tinh thần để mang thai.

Bác sĩ Tú xây dựng phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện cho chị Hương. Tháng 5/2024, bác sĩ chuyển phôi ngày 5 chất lượng tốt vào lòng tử cung. Chị Hương đậu thai, nhưng thể trạng yếu, triệu chứng thai nghén nặng, khó ăn uống dẫn đến thai nhi có hai lần nguy cơ bóc tách may mắn được bác sĩ Tú khám, điều trị giữ thai kịp thời.

Chị Hương nghỉ hẳn công việc để ở nhà dưỡng thai, không vận động nặng. Thai kỳ hiện gần 12 tuần phát triển khỏe mạnh. “Tôi khó chịu vì ốm nghén nặng nhưng có con là điều tuyệt vời nhất, vợ chồng hạnh phúc vì ước mơ có con sắp thành hiện thực”, chị Hương nói.

Bác sĩ Tú cho biết, điều trị IVF là quá trình phức tạp gồm nhiều bước như kích thích buồng trứng, chọc hút trứng, các kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm chuyên sâu trong phòng lab, chuẩn bị niêm mạc tử cung và chuyển phôi.

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ IVF thành công như người vợ lớn tuổi (phụ nữ từ 35 tuổi suy giảm số lượng và chất lượng trứng), quy trình kích thích buồng trứng và chọc hút trứng không phù hợp, các điều kiện bất lợi trong phòng thí nghiệm. Người vợ cùng lúc mắc các bệnh khác như bệnh lý tuyến giáp, bệnh tim bẩm sinh, ung thư… cũng ảnh hưởng đến tỷ lệ IVF thành công, tăng tỷ lệ biến chứng thai kỳ gây nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi.

Tại Trung tâm IVF Tâm Anh TP HCM, vợ chồng hiếm muộn được khám toàn diện sức khỏe tổng thể và sức khỏe sinh sản. Người chồng được khám hệ thống cơ quan sinh sản, xét nghiệm tinh dịch đồ, xét nghiệm nội tiết… Người vợ được xét nghiệm dự trữ buồng trứng; các chỉ số nội tiết; xét nghiệm máu; siêu âm tuyến giáp, tử cung, buồng trứng, tuyến vú, tim… Một số trường hợp nghi ngờ bệnh lý tim bẩm sinh được thực hiện đo điện tim, chụp mạch vành để chẩn đoán chính xác.

“Chị Hương là trường hợp đầu tiên được chẩn đoán bệnh lý tim bẩm sinh trong quá trình khám hiếm muộn do triệu chứng diễn tiến âm thầm, được hội chẩn liên chuyên khoa xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhất giúp đậu thai và thai kỳ an toàn”, bác sĩ Tú cho biết.

Vợ chồng sau kết hôn một năm chưa có thai, 6 tháng với người vợ trên 35 tuổi nên đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản để được khám toàn diện sức khỏe sinh sản, điều trị với phác đồ phù hợp nhất với tình trạng, giúp sớm có con và giảm chi phí.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi