Đừng chờ biến chứng mới khám bàn chân tiểu đường

Biến chứng bàn chân tiểu đường xảy ra âm thầm và rất sớm, khi đã có dấu hiệu rõ ràng thường đã diễn tiến nặng.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thống kê cứ 30 giây trôi qua, thế giới có thêm 1 người bệnh tiểu đường bị cắt cụt chân do biến chứng tiểu đường. Bộ Y tế cho biết Việt Nam có khoảng 7 triệu người bị tiểu đường, hiện có hơn 55% trường hợp đã có biến chứng. Tuy nhiên, mức độ quan tâm của người bệnh về biến chứng bàn chân còn ít, chủ quan dẫn đến những biến chứng nặng hơn như: nhiễm trùng, loét sâu, hoại tử, đoạn chi.

20 giờ ngày 11/07/2024, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh phối hợp Báo điện tử VTV tổ chức chương trình tư vấn trực tuyến “Biến chứng nguy hiểm bàn chân đái tháo đường: tầm soát sớm, phòng ngừa đoạn chi”, với sự góp mặt của 3 bác sĩ đến từ khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Thành phố Hồ Chí Minh.

• Tiến sĩ bác sĩ Lâm Văn Hoàng, Trưởng khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Thành phố Hồ Chí Minh. Bác sĩ Hoàng còn là Tổng Thư ký Hội Đái tháo đường và Nội tiết Thành phố Hồ Chí Minh.
• Bác sĩ CKI Võ Trần Nguyên Duy với nhiều năm kinh nghiệm công tác ở nhiều bệnh viện lớn, điều trị thành công nhiều ca bệnh nguy hiểm.
• Bác sĩ CKI Phan Thị Thùy Dung có nhiều năm kinh nghiệm, cứu chữa cho rất nhiều người bệnh bị tiểu đường, bệnh lý nội tiết, trong đó có biến chứng bàn chân tiểu đường.

Chương trình diễn ra trong 2 tiếng, hàng ngàn khán giả đón xem và gửi câu hỏi về trương trình với các chủ đề liên quan đến biến chứng bàn chân tiểu đường như: đau chân, loét chân, vết thương lâu lành, chân bị biến dạng, phòng ngừa biến chứng bàn chân tiểu đường… Cũng trong chương trình, các bác sĩ đã trả lời, tư vấn tận tình cho các khán giả hiểu về mối nguy hiểm của biến chứng bàn chân tiểu đường và tầm quan trọng trong khám tầm soát bệnh. Bác sĩ cũng hướng dẫn khán giả nhận biết các triệu chứng biến chứng bàn chân tiểu đường và cách chăm sóc bàn chân tại nhà.

Thống kê của Bộ Y tế cho biết, có khoảng 15% – 20% người bệnh tiểu đường có biến chứng bàn chân. Thực trạng xã hội, nhiều người bệnh tiểu đường bị giảm chất lượng cuộc sống do đoạn chi, bệnh nhân rút ngắn cuộc sống vì tử vong do đoạn chi. Do đó, người bệnh cần nâng cao nhận thức hơn về biến chứng bàn chân tiểu đường.

Có nhiều yếu tố ở người tiểu đường dẫn tới biến chứng bàn chân như: biến chứng mạch máu lớn, mạch máu nhỏ do tắc, hẹp, xơ vữa mạch máu; biến chứng thần kinh; biến dạng chân do tổn thương mạch máu và thần kinh. Những yếu tố trên cộng lại khiến người bệnh tiểu đường dễ bị nhiễm trùng bàn chân, loét lâu lành…

Do không nhận biết sớm biến chứng bàn chân tiểu đường, chưa quan tâm đúng mức về biến chứng, nhiều người bệnh còn chủ quan trong việc chăm sóc bàn chân dẫn đến các sai lầm ảnh hưởng đến sức khỏe. Biến chứng bàn chân tiểu đường diễn biến âm thầm và xảy ra sớm, người bệnh nên khám và tầm soát sớm biến chứng bàn chân tiểu đường ngay thời điểm phát hiện bệnh. Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Thành phố Hồ Chí Minh có đơn vị khám bàn chân tiểu đường và các phương tiện hiện đại nhằm khám và giải quyết những vấn đề về biến chứng bàn chân cho người bệnh.

Hút thuốc lá, béo phì làm tăng nguy cơ biến chứng bàn chân tiểu đường

Bác sĩ CKI Võ Trần Nguyên Duy, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết tình trạng tăng đường huyết cộng với các yếu tố nguy cơ khác như: hút thuốc lá, tăng mỡ máu, rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, béo phì là những yếu tố nguy cơ làm tổn thương mạch máu, tổn thương thần kinh ngoại biên. Từ các biến chứng mạch máu, biến chứng thần kinh có thể dẫn đến biến dạng bàn chân của người bệnh tiểu đường. Quá trình xảy ra biến chứng âm thầm, chính vì vậy người bệnh có thể bỏ sót dấu hiệu sớm. Đến khi cảm thấy các triệu chứng rõ ràng như đau ở gót chân khi đi lại, tê bì, đi làm rơi dép mà không biết… thì lúc đó đã ở giai đoạn nặng.

Nhận biết các vết loét ở người tiểu đường

Bác sĩ CKI Phan Thị Thùy Dung, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, do tính chất phức tạp của bệnh, bệnh nhân tiểu đường dễ bị nhiều dạng vết thương khác nhau.

• Loét chân tiểu đường do chấn thương: như tai nạn, bỏng, tia xạ, do nhiệt, gai, đinh hoặc mảnh thủy tinh đâm vào, là nguyên nhân chính gây ra vết thương tiểu đường.
• Loét do biến chứng thần kinh: thường xuất hiện ở vùng gan bàn chân, loét phát sinh do người bệnh bị biến chứng thần kinh ngoại biên, mất cảm giác, tăng áp lực lâu dài lên các mô xương bàn chân, làm biến dạng cấu trúc xương bàn chân. Các vết loét này thường có vết chai, mô xơ, mô tăng sừng.
• Loét do thiếu máu: do giảm tưới máu nuôi da và mô dưới da bàn chân, thường xuất hiện ở phần xa trên mu bàn chân hoặc ngón chân, có màu xanh tím hoặc khi hoại tử chuyển sang màu đen.
• Loét động mạch: do giảm cung cấp máu đến chân, đặc điểm vùng vết thương tái nhợt, bề mặt da lạnh, sưng, căng bóng, đau, vết thương bị hoại tử hoặc hoại thư.
• Loét tĩnh mạch: thường ở vị trí cẳng chân từ dưới gối cho đến cổ chân, điển hình là xung quanh mắt cá chân, bờ thường không đều, với biểu hiện phù nề và có dãn tĩnh mạch.
• Loét do nguyên nhân hỗn hợp: bọng nước, mụn nhọt, viêm mô tế bào.
• Bọng nước tiểu đường: xảy ra trên khoảng 39,7% người bệnh tiểu đường. Nguyên nhân hình thành bọng nước không được xác định rõ. Các bọng nước thường tiến triển sau các chấn thương nhẹ hoặc tiếp xúc nhiều với tia cực tím.

Tiến sĩ bác sĩ Lâm Văn Hoàng khuyên người bệnh tiểu đường nên lưu ý chăm sóc bàn chân như sau: vệ sinh bàn chân sạch sẽ hàng ngày, lau khô chân sau khi rửa chân. Trong thời gian rửa chân, nên nhìn kỹ bàn chân có những bất thường hay tổn thương nào không. Người bệnh tuyệt đối không đi chân trần để hạn chế dẫm phải vật nhọn làm tổn thương chân. Người bệnh chọn giày dép vừa vặn, không quá rộng hay quá chật, chất liệu mềm, thoải mái, nên chọn giày dép vào buổi chiều. Khám và tầm soát sớm biến chứng bàn chân đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bàn chân tiểu đường.

Trong thời lượng gần 2 tiếng chương trình phát sóng trực tiếp, ngoài cung cấp thông tin về biến chứng bàn chân tiểu đường, dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa thì các chuyên gia còn hướng dẫn người bệnh cách chăm sóc chân tại nhà, cách xử lý khi có vết thương bàn chân.

Quý khán giả nếu bỏ lỡ chương trình có thể xem lại TẠI ĐÂY hoặc liên hệ đến Hotline của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh 0287 102 6789 – 093 180 6858 (Thành phố Hồ Chí Minh) và 0247 106 6858 – 0243 872 3872 (Hà Nội) để trực tiếp đặt câu hỏi với các chuyên gia.