Hơn 50 năm đi khập khiễng do trúng đạn lúc nhỏ

Bà Hoa, 61 tuổi, trúng đạn gãy nát xương đùi từ nhỏ, đau nhức, đi khập khiễng nhiều năm và hiện vẫn còn nhiều mảnh đạn mắc kẹt trong đùi; vừa được phẫu thuật ghép thêm xương mới.

Bà Hoa kể bị đạn bắn trúng năm 11 tuổi (1974), gãy nát ⅓ trên xương đùi trái. Lúc đó bà được điều trị nhưng kết quả không cao, chức năng vận động hạn chế. Sau 3 tháng nằm bất động, bà Hoa đi lại nhưng phải dùng gậy, chân trái đau dai dẳng, teo cơ và ngày càng ngắn lại. Bà đi khập khiễng suốt hàng chục năm. Gần đây, bà bị té ngã, vùng đùi trái đau dữ dội nên đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám.

Ngày 20/7, ThS.BS.CKI Nguyễn Văn Lưu, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết kết quả chụp X-quang cho thấy người bệnh bị gãy xương vùng dưới mấu chuyển, hai đầu xương gãy chồng lên nhau khoảng 4 cm. Ngoài ra, trong các mô mềm xung quanh xương đùi của bà Hoa vẫn còn sót lại nhiều mảnh đạn, tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Tổn thương hơn 50 năm trước hình thành sẹo co rút vùng đầu trên xương đùi, phần mềm che phủ ít, teo cơ, chân trái ngắn hơn chân phải 6 cm, gây ra tình trạng khớp giả. Khớp giả là tình trạng ổ gãy xương không lành, chỉ tạo mô xơ vùng giữa ổ xương gãy, vẫn có cử động bất thường.

“Đây là một trường hợp hy hữu. Với tình trạng gãy không lành xương, thông thường người bệnh rất đau và không thể đi lại, còn bà Hường đã chịu đựng hơn 50 năm”, bác sĩ Lưu nói, thêm rằng nếu tiếp tục không điều trị, chân trái của người bệnh có nguy cơ mất hoàn toàn khả năng vận động.

Để giải phóng người bệnh khỏi cơn đau và khôi phục khả năng đi lại, phương án điều trị được đưa ra là làm mới ổ gãy, cố định xương gãy và ghép thêm xương vào. Cụ thể, bác sĩ thực hiện kết hợp xương lại bằng đinh nội tủy, giúp cho phần xương gãy được cố định vào đúng vị trí và trở nên vững chắc hơn. Ở những vị trí thiếu xương, được ghép thêm xương tự thân và xương nhân tạo. Ca mổ được kiểm tra trong lúc mổ bằng máy chụp X-quang liên tục C-Arm, đảm bảo chính xác trong từng thao tác, kiểm soát tốt ổ gãy và vị trí đinh.

Đối với tình trạng chân thấp chân cao, bác sĩ cắt bỏ sẹo mổ cũ và giải phóng phần mềm để che phủ xương. Chân trái chỉ được kéo dài thêm 3 cm vì mô mềm bị co rút nhiều, nếu kéo chi quá nhiều có thể gây tổn thương mạch máu và thần kinh. Từ đó, làm giảm cảm giác, ảnh hưởng khả năng vận động của người bệnh sau mổ. Ca phẫu thuật được thực hiện trong 2 giờ.

Ngày đầu tiên sau phẫu thuật, người bệnh không còn đau, bắt đầu tập phục hồi chức năng. Nhờ đó, tránh được các nguy cơ do nằm lâu như loét tì đè, huyết khối tĩnh mạch… Người bệnh có thể nhanh chóng đi lại với khung tập, tập chống chân 1 phần. Tình trạng sức khỏe hồi phục tốt và xuất viện vào ngày tiếp theo. Tiên lượng sau 6 tuần, người bệnh có thể đi lại không cần chống nạng.

“Từ năm 11 tuổi đến bây giờ, chân tôi chưa một ngày không đau. Tôi cứ tưởng cả cuộc đời sẽ phải sống chung với cơn đau và dáng đi khập khiễng này nhưng không ngờ cũng có ngày tôi được đi lại như người bình thường. Tôi hạnh phúc lắm”, bà Hoa nói.

Thông thường, đối với gãy xương nhỏ, thời gian lành xương khoảng 3 tháng, xương lớn hơn 6 tháng. Khớp giả là hiện tượng ổ gãy vẫn không có biểu hiện liền xương khi đã trải qua gấp đôi thời gian liền xương. Không chỉ gây đau, suy giảm khả năng vận động, nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, khớp giả có thể gây nhiễm trùng, tàn tật, hoặc thậm chí là tử vong.

Bác sĩ Lưu cho biết, để hạn chế xuất hiện tình trạng khớp giả sau gãy xương, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ chế độ vận động, sinh hoạt, tập luyện mà bác sĩ đã hướng dẫn; tránh tháo bột quá sớm làm ảnh hưởng xấu đến quá trình liền xương; dinh dưỡng đầy đủ, bổ sung các thực phẩm giàu vitamin D và canxi… Người bệnh cần tái khám đúng hẹn hoặc ngay khi có bất thường để bác sĩ đánh giá sự liền xương, phát hiện sớm nguy cơ chậm liền xương để có những can thiệp kịp thời.