Anh Thomas, 42 tuổi, đi khám viêm xoang thì phát hiện khối u trung thất rất to dính chặt các mạch máu lớn, không thể phẫu thuật nội soi.

Trước đó, anh Thomas (quốc tịch Mỹ) đi khám chuyên khoa Tai mũi họng ở bệnh viện tuyến trước do bị viêm mũi xoang. Bác sĩ chỉ định chụp CT lồng ngực, phát hiện khối u rất lớn vùng trung thất, chuyển anh đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM điều trị.

ThS.BS Trần Thúc Khang, khoa Ngoại Tim mạch – Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM TP HCM cho biết, trung thất là một khoảng hẹp trong lồng ngực, nằm giữa hai phổi. Các khối u trong trung thất thường chỉ được phát hiện tình cờ trên hình ảnh học, hoặc khi có triệu chứng chèn ép, xâm lấn các cơ quan lân cận. Khối u của anh Thomas có kích thước rất lớn nhưng không biểu hiện triệu chứng, chỉ vô tình được nhìn thấy trên phim chụp CT.

“Kích thước u đạt 8.8 x 7.5 x 4.3 cm tương đương quả lê trong lồng ngực. Một phần u dính vào hai mạch máu lớn là động mạch chủ và động mạch phổi, không thể mổ nội soi lấy u”, bác sĩ Khang nhận định.

Ê kíp tiến hành hội chẩn, xem xét phương án phẫu thuật cưa dọc xương ức để lấy u. Tuy nhiên, ca mổ lớn này tiềm ẩn nhiều rủi ro như chảy máu, nhiễm trùng xương ức, đường mổ lớn, khả năng hồi phục chậm. Do đó, bác sĩ lựa chọn rạch đường mổ nhỏ (6 cm) ở một phần trên xương ức, vừa đảm bảo an toàn phẫu tích mạch máu lớn, vừa có không gian đủ lớn để đưa khối u ra ngoài.

ThS.BS.CKI Lê Chí Hiếu, khoa Ngoại Tim mạch – Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM TP HCM chia sẻ, trong quá trình mổ, ê kíp ghi nhận khối u xuất phát từ thùy trái tuyến ức dính vào màng ngoài tim, dây thần kinh hoành trái và các tĩnh mạch vô danh, chưa xâm lấn động mạch chủ và phổi. Trong vòng 2 giờ, bác sĩ bóc tách u ra khỏi màng tim, hệ thống tĩnh mạch, thần kinh hoành, cắt lấy toàn bộ u và các tổ chức mỡ xung quanh.

Anh Thomas được rút ống dẫn lưu 36 giờ sau mổ. Nhờ mở đường mổ ngắn, kết hợp kỹ thuật gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP), bệnh nhân rất ít đau và vận động, đi lại nhẹ nhàng chỉ 1 ngày sau phẫu thuật. Bốn ngày sau, anh đủ điều kiện xuất viện.

Kết quả giải phẫu bệnh khối u sau đó cho thấy đây là u trung thất (thymoma), loại tế bào type AB và phân độ xâm lấn theo Masaoka là giai đoạn I.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phân u tuyến ức thành hai loại là u tuyến ức (thymoma) và ung thư biểu mô tuyến ức (thymic carcinomas). Đây là những loại khối u phổ biến nhất của trung thất trước, chiếm khoảng 20% ​​tổng số ca u trung thất. U thường gặp nhất ở người lớn từ 40 – 75 tuổi.

Sau phẫu thuật cắt khối u trung thất, bác sĩ sẽ dựa trên các yếu tố sau để đưa ra hướng điều trị tiếp theo: mức độ cắt bỏ khối u (hoàn toàn hay không hoàn toàn); đặc điểm mô bệnh học: u tuyến ức (gồm các type A, AB, B1, B2 và B3) hay ung thư tuyến ức; phân loại giai đoạn bệnh lý ác tính của tuyến ức theo Masaoka: đánh giá dựa vào tình trạng u trong bao, xâm lấn vỏ bao (vi thể, đại thể) hay xâm lấn các cơ quan kế cận (màng tim, mạch máu lớn, màng phổi).

Trường hợp anh Thomas đã được cắt bỏ được toàn bộ khối u, u chưa xâm lấn nhiều nên có tiên lượng khá tốt, không cần xạ trị sau mổ mà chỉ theo dõi định kỳ, bác sĩ Khang cho hay.

Không có biện pháp ngăn ngừa u tuyến ức vì nguyên nhân gây bệnh chưa được xác định. Bác sĩ Hiếu khuyến cáo, khi có các triệu chứng như đau ngực, phù mặt, khó thở, yếu cơ…, hoặc khi tình cờ phát hiện bất thường trên hình ảnh X-quang, nên đi khám ngay để được phát hiện và điều trị sớm u trung thất cũng như các bệnh lý tim mạch – lồng ngực.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi