Một phụ nữ bị bệnh tuyệt lạp bạch cầu hạt

Chị M. 45 tuổi, ho, sốt 5 ngày, uống thuốc hạ sốt không giảm. Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM phát hiện bệnh tuyệt lạp bạch cầu hạt hiếm gặp. Bạch cầu giảm ở mức nguy hiểm do tác dụng phụ của thuốc kháng giáp tổng hợp.

Sau 2 tuần uống thuốc, chị tái khám bác sĩ cho biết chỉ số bạch cầu trong máu của chị giảm nhẹ. Đến tuần thứ 3, chị xuất hiện ho, đau họng, sốt, nghĩ do thay đổi thời tiết. Thế nhưng, sau 5 ngày uống thuốc hạ sốt không giảm, đôi khi sốt cao lên 40,2 độ C và xuất hiện nhọt ở mông, loét miệng nên gia đình đưa chị tới BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Theo bác sĩ CKI Đoàn Minh Yên Hà, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, cho biết sau khi thăm khám, bác sĩ nghĩ nhiều đến bệnh tuyệt lạp bạch cầu hạt do tác dụng phụ của thuốc kháng giáp tổng hợp. Đúng như dự đoán, kết quả xét nghiệm ghi nhận chỉ số bạch cầu của chị M. giảm xuống còn 10 tế bào/mm3, thấp hơn rất nhiều lần so với chỉ số bình thường (khoảng 4.000 – 11.000 tế bào/mm3).

Bệnh tuyệt lạp bạch cầu hạt được định nghĩa khi số lượng bạch cầu hạt dưới 500 500 tế bào/mm3. Đây là một trong những biến cố hiếm gặp nhưng hết sức nguy hiểm, xảy ra ở khoảng 4/1.000 người sử dụng thuốc kháng giáp tổng hợp.

Người mắc bệnh này có tỷ lệ tử vong lên đến 6%–20% số ca, bởi sức đề kháng giảm, dễ mắc bệnh nhiễm trùng cơ hội như viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn ngoài da, tai mũi họng, hậu môn trực tràng, có nhiều loại vi khuẩn trong nghiên cứu người ta ghi nhận trực khuẩn mủ xanh là mầm bệnh gặp nhiều nhất, bên cạnh đó có nhiễm nấm và virus.

Ở trường hợp của chị M., nếu không điều trị kịp thời, nhiễm trùng diễn tiến nhanh chóng gây sốc nhiễm trùng, viêm phổi, suy gan… thậm chí tử vong. Ở môi trường bình thường cũng là mối đe dọa đến sức khỏe người bệnh khi hàng rào bảo vệ không còn, những loại vi khuẩn, nấm men bình thường có trong không khí… đôi khi trở thành mối nguy hiểm tấn công cơ thể người bệnh.

Chị M. được đưa vào phòng cách ly tiệt khuẩn, để bảo vệ cơ thể tránh bị vi khuẩn từ môi trường tấn công, mỗi khi bác sĩ và điều dưỡng thăm khám đều mặc đồ bảo hộ y tế nhằm chống nhiễm khuẩn, phòng ngừa nguy hiểm cho người bệnh, hạn chế người tiếp xúc.

Người bệnh được điều trị kích thích tạo bạch cầu, với kết quả cấy máu và mủ từ nhọt mông có vi trùng, bác sĩ cho chị M. sử dụng kháng sinh phù hợp điều trị nhọt mông, nấm miệng. Trong những ngày đầu chiến đấu, chị M. có những đợt sốt rầm rộ, mệt mỏi. Chị được bác sĩ động viên, theo dõi nhiều lần trong ngày để sử dụng thuốc phù hợp.

Hơn 1 tuần điều trị các tình trạng loét miệng, nhọt mông, sốt giảm dần. Đến ngày 20, bạch cầu của chị M. tăng lại mức bình thường, sức khỏe ổn định, chị được xuất viện.

Theo dõi sức khỏe khi dùng thuốc kháng giáp

Bác sĩ Yên Hà cho biết hiện rất khó để xác định đối tượng sử dụng thuốc kháng tổng hợp gây tuyệt lạp bạch cầu hạt. Do đó, khi sử dụng thuốc kháng giáp điều trị cường giáp, người bệnh cần theo dõi các triệu chứng bất thường và đến bệnh viện kiểm tra khi sốt, đau họng, mệt mỏi, để bác sĩ có thể phát hiện sớm các biến chứng của thuốc.

Hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh này xảy ra trong vòng 90 ngày uống thuốc kháng giáp tổng hợp, ít trường hợp xảy ra sau đó. Việc theo dõi triệu chứng và xét nghiệm kiểm tra số lượng bạch cầu trong giai đoạn đầu sử dụng thuốc kháng giáp tổng hợp là rất cần thiết để nhận biết sớm người bệnh có nguy cơ bị tuyệt lạp bạch cầu hạt hay không.

Ở người bệnh cường giáp, tùy vào tình trạng bệnh sẽ có phương pháp điều trị phù hợp như: dùng thuốc kháng giáp tổng hợp, y học hạt nhân, phẫu thuật… Các phương pháp đều có thể có biến chứng khác nhau và hiệu quả điều trị khác nhau. Thuốc kháng giáp tổng hợp là một trong những phương phát điều trị nội khoa, thời gian điều trị cường giáp bằng thuốc kháng giáp tổng hợp có thể kéo dài từ 12-18 tháng.

Tuyệt lạp bạch cầu hạt là một trong những biến chứng của thuốc kháng giáp tổng hợp. Do đó, khi người bệnh sử dụng thuốc kháng giáp tổng hợp nên chú ý theo dõi các triệu chứng ban đầu, như: sốt, đau họng, nổi hạch… Nếu có các triệu chứng như trên, nên đến các cơ sở y tế gần nhất, để giúp xác định nguyên nhân, trong đó phát hiện sớm nguyên nhân do tuyệt lạp bạch cầu hạt và có thể giải quyết sớm.