Sau cơn đau đầu như búa bổ, phát hiện u não ít gặp

TP HCM – Chị Hoài, 34 tuổi, phát hiện u mạch máu thể hang bị xuất huyết, một tình trạng rất ít gặp, sau cơn đau đầu kinh hoàng kéo dài cả tuần.

Chị Hoài, ngụ tại Tỉnh Đăk Nông, đến khám khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM. Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI 3 Tesla) lồng ghép chụp bó sợi thần kinh (DTI) phát hiện u mạch máu thể hang vùng trán bên phải, kích thước 1,5 cm. Khối u nằm cách rãnh vỏ não khoảng 2 cm, đã có dấu hiệu xuất huyết, làm tăng thể tích đột ngột, tăng áp lực trong sọ và gây đau đầu dữ dội.

TTƯT.ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ, Trưởng Khoa Phẫu thuật Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết u mạch máu thể hang xuất huyết là một tình trạng ít gặp, chỉ có 0,5% trong số 0,5% dân số mắc bệnh bị xuất huyết u.

Bác sĩ Tấn Sĩ đánh giá đây là ca mổ khó vì u mạch máu thể hang nằm ở bán cầu đại não, bên trong tổ chức nhu mô não có rất nhiều bó sợi thần kinh chi phối vận động bao quanh u. Nếu phẫu thuật không chính xác, nguy cơ làm tổn thương bó sợi thần kinh cao.

Chị Hoài được chỉ định phẫu thuật bằng robot trí tuệ nhân tạo (AI). Kíp phẫu thuật thực hiện mổ mô phỏng trước trên máy tính để chọn hướng tiếp cận an toàn, bảo tồn các bó sợi thần kinh quanh khối u.

Khi mổ chính thức, bác sĩ tuân thủ đường mổ như đã xác lập ở cuộc mổ mô phòng. Vị trí mổ tại rãnh vỏ não, song song với bó sợi thần kinh, mở vỏ não và tiến sâu vào thêm khoảng 2 cm, tiếp cận ngay khối u có vết tích mạch máu đã vỡ, bắt đầu thoái hóa máu. Mạch máu nuôi u có thành mạch mỏng, bở, thiếu chất đàn hồi, gây vỡ xuất huyết.

Theo hướng dẫn của robot mổ não AI, bác sĩ nhìn thấy rõ các bó sợi thần kinh, nhìn thấy đường đi đến khối u để chủ động tránh né các cấu trúc lành. Sau 2 giờ phẫu thuật, các bác sĩ đã cắt trọn khối u, tắc mạch nuôi u với đường mổ tối thiểu, bảo tồn chức năng thần kinh tối đa, khắc phục các di chứng yếu liệt sau mổ thường gặp của các phương pháp mổ truyền thống.

Sau mổ, bệnh nhân không có bất kỳ khiếm khuyết chức năng thần kinh nào. Khối u cũng được cắt hoàn toàn, không còn nguy cơ xuất huyết tái phát.

BS Chu Tấn Sĩ cho biết, u mạch máu thể hang có hai triệu chứng điển hình. Một là bệnh nhân bị đau đầu do xuất huyết trong u, hai là bị động kinh do khối u tác động ở các vùng não gây yếu liệt các chức năng. Những khối u gây động kinh có thể làm cho bệnh nhân có di chứng thần kinh, gây thiếu oxy não, tổn thương não không hồi phục.

Ngược lại, có những tổn thương gây xuất huyết, nếu không quan tâm sẽ gây tái phát nhiều lần, thể tích máu tụ trong não ngày càng nhiều. Nhiều khi khối u chỉ 0,5-1 cm nhưng khối máu tụ trong não lớn đến 4-5 cm. Từ đó, tổn thương xung quanh bó dẫn truyền thần kinh sẽ nhiều hơn, xuất hiện di chứng thần kinh sau mổ.

Đau là phản ứng báo hiệu cơ thể đang có vấn đề. Thường bệnh nhân đau đầu do u não, xuất huyết não đến khám hoặc chủ quan bỏ qua. Theo thời gian, cơn đau đầu tái phát. U xuất huyết lần thứ 2 sẽ tiếp tục cơn đau dữ dội, tổn thương chảy máu sẽ lớn hơn và nhiều hơn lần thứ nhất. Triệu chứng thần kinh sẽ nặng nề hơn. Tùy theo vị trí tổn thương sẽ gây cho người bệnh những khiếm khuyết thần kinh đi kèm.

Bác sĩ Tấn Sĩ khuyến cáo, mỗi người nên lắng nghe cơ thể mình. Đau đầu bất thường, kéo dài kèm tê, yếu tay chân, nhìn mờ là những dấu hiệu đặc hiệu cảnh báo các vấn đề thần kinh. Người bệnh cần đi khám sớm để được phát hiện điều trị kịp thời và triệt để.