60cm ruột non ‘đi lạc’ xuống bìu

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM phẫu thuật đưa đoạn ruột non dài hơn 60cm trở về bụng của ông Q. sau 6 tháng “đi lạc” xuống bìu.

Thạc sĩ bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thanh Trúc, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết người bệnh có một khối phồng rất lớn, từ bẹn phải xuống bìu phải, ấn vào thấy mềm. Khối phồng khiến kích thước bìu phải lớn gấp 3-4 lần bìu trái, đường kính khoảng 10cm.

Bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị thoát vị bẹn. Đây là tình trạng các nội tạng trong bụng chui qua một điểm yếu trên thành bụng, đi qua ống bẹn (ống tự nhiên ở vùng bẹn chứa các thừng tinh ở nam giới), đi xuống bìu, khiến bìu phồng to bất thường.

Theo ông N.X.Q. (73 tuổi, TP.HCM), tình trạng này bắt đầu xuất hiện từ 10 năm trước. Thời điểm này, khối thoát vị còn nhỏ, chỉ xuất hiện khi đứng lâu, làm việc nặng, ho, hắt hơi. Khi ông nằm, khối này biến mất. Theo thời gian, bìu phải ông càng phồng lớn. 6 tháng gần đây, khối phồng bị “giữ cố định”, không còn xẹp xuống ngay cả khi nằm, khiến ông cảm thấy đau, nặng nề, đi lại vướng víu, khó chịu, dễ bị sốc hông.

Bác sĩ Trúc giải thích khi đứng lâu, làm việc nặng, hắt hơi…, áp lực sinh ra trong ổ bụng đẩy nội tạng xuống dưới, hình thành khối thoát vị. Khi nằm, áp lực trong bụng giảm xuống kéo nội tạng trở lại bụng, làm khối thoát vị xẹp xuống. Tuy nhiên, khi càng có nhiều nội tạng “rớt” xuống bìu dẫn đến mắc kẹt do các tạng dính vào nhau hoặc dính vào túi bìu nên không thể quay trở lại bụng nữa.

Ông Q. được chỉ định phẫu thuật để đưa nội tạng “đi lạc” trở lại đúng vị trí trong bụng. Phẫu thuật cho ông Q. là ê kíp 3 bác sĩ Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM: ThS.BS.CKII Phạm Thanh Trúc, BS Đoàn Ngọc Thiện và BS.CKI Võ Xuân Huy. Từ đường mổ khoảng 6cm trên mu bên phải, ê kíp mổ bóc tách, cẩn thận đưa phần ruột non từ bìu trở lại bên trong bụng. Ước tính đoạn ruột non này dài khoảng 60cm. Sau đó, ê kíp đặt một tấm lưới nhân tạo kích thước 12x8cm nhằm che lỗ bẹn, ngăn tái phát thoát vị bẹn trong tương lai.

Một ngày sau ca mổ, ông Q. phục hồi nhanh, vết mổ không đau, được ra viện.

90% ca thoát vị bẹn là nam giới

Tuy chưa có thống kê chính xác về số lượng ca mắc thoát vị bẹn nhưng ước tính mỗi năm, có khoảng 20 triệu ca phẫu thuật điều trị thoát vị bẹn được tiến hành trên thế giới. Trong đó, 90% trường hợp là nam giới.

Những đối tượng có nguy cơ cao mắc thoát vị bẹn là người lớn tuổi do thành bụng suy yếu bởi quá trình lão hóa; người thừa cân – béo phì; người mắc bệnh ho mạn tính; người thường xuyên mang vác, nâng vật nặng; người phải rặn nhiều do táo bón… Ngoài ra, thoát vị bẹn có tính di truyền, người có người nhà từng bị thoát vị bẹn có nguy cơ cao hơn 4 lần trở lên so với người không có tiền sử gia đình.

Dấu hiệu dễ nhận ra nhất của thoát vị bẹn là việc xuất hiện khối phồng bất thường ở vùng bẹn hay bìu. Khối này tăng kích thước khi đứng lâu, ho, hắt hơi hoặc rặn và thường biến mất khi nằm. Người bệnh cảm thấy đau tức, nặng nề, khó chịu ở vùng bẹn và bìu, nhất là khi vận động mạnh, cúi người xuống, mang vật nặng…

Thoát vị bẹn được phân thành hai dạng. Thoát vị trực tiếp xảy ra khi nội tạng xuyên qua điểm yếu của thành bụng, phồng lên tại vùng bụng, có thể là ở hông hoặc mu). Thoát vị bẹn gián tiếp, hay thoát vị bẩm sinh, tương tự trường hợp của ông Q., nội tạng đi theo ống bẹn xuống bìu.

Theo bác sĩ Trúc, phần lớn trường hợp thoát vị bẹn nhỏ, không ảnh hưởng đến sức khỏe mà chỉ ảnh hưởng chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, với trường hợp khối thoát vị quá lớn như ông Q., nguy cơ gây tắc ruột, giảm lưu lượng máu nuôi, dẫn đến hoại tử, phải phẫu thuật cắt bỏ ngay, nếu không sẽ đe dọa tính mạng người bệnh. Ngoài ra, những trường hợp ruột “đi lạc” xuống bìu làm tăng nhiệt độ bìu, có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.

Do đó, bác sĩ Trúc khuyến cáo nam giới có biểu hiện thoát vị bẹn cần đến bệnh viện khám sớm để có phương án theo dõi hoặc điều trị phù hợp. Tránh để lâu, khối thoát vị lớn hơn, không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn nguy cơ phát sinh biến chứng nguy hiểm.