Bảo vệ tim mạch trên bệnh nhân lọc máu
Biến chứng tim mạch do tăng huyết áp, rối loạn điện giải, hạ natri dẫn đến xơ vữa động mạch, phì đại thất trái và suy tim… là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên bệnh nhân chạy thận nhân tạo.
Đó là chia sẻ của TTƯT.BS.CKII Tạ Phương Dung, Phó giám đốc Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM tại hội thảo khoa học “Cập nhật quản lý bệnh thận mạn – quản lý hệ thống xử lý nước R.O trong thận nhân tạo” do Viện Nghiên cứu Tâm Anh (TAMRI) tổ chức vào ngày 7/7/2024 với hơn 300 chuyên gia, bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên đến tham dự.
Người bệnh thận nhân tạo có nguy cơ tử vong do tim mạch cao hơn nhiều so với nhóm dân số chung, cụ thể tỷ lệ bệnh mạch vành tăng >40%, phì đại thất trái 20%-75% và suy tim 40%. Biến chứng tim mạch này xảy ra ở mọi lứa tuổi ở bệnh nhân chạy thận nhân tạo.
Đặc biệt, quá tải dịch là yếu tố nguy cơ quan trọng góp phần làm tăng tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong do biến chứng tim mạch ở người bệnh thận. Bởi người bệnh dư dịch càng nhiều, huyết áp càng cao. Tình trạng quá tải dịch ở người bệnh thận nhân tạo chiếm 20%. Huyết áp cao cũng là yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ tử vong do tim mạch ở người bệnh thận.
Hơn nữa, tình trạng quá tải dịch cộng hưởng với lưu lượng tuần hoàn, kháng lực mạch máu và kết hợp với tình trạng tăng huyết áp sẽ dẫn đến phì đại thất trái. Tỷ lệ sống của người bệnh phì đại thất trái sẽ thấp hơn người bệnh không phì đại thất trái. Ngoài ra, việc tăng cân nhiều của người bệnh giữa 2 lần chạy thận cũng liên quan đến tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch.
Với người bệnh thận có vấn đề suy tim, bác sĩ cần chú trọng nhiều trong việc chẩn đoán và điều trị. Thực tế, có nhiều cách điều trị tình trạng quá tải dịch hoặc bác sĩ chỉ cần hướng dẫn người bệnh không uống nhiều nước, không ăn mặn, áp dụng chế độ ăn khô. Tuy nhiên, điều quan trọng bác sĩ cần xử lý những lần chạy thận như thế nào.
Mục tiêu của việc lọc máu chu kỳ là loại bỏ hết dịch dư thừa để người bệnh đạt được trọng lượng mục tiêu-trọng lượng khô. Đây là trọng lượng của người bệnh trong quá trình lọc máu và không xảy ra triệu chứng tăng hoặc giảm huyết áp giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu nhất.
Điều quan trọng, việc đánh giá trọng lượng khô không chính xác có thể khiến người bệnh sau quá trình lọc máu chu kỳ cảm thấy mệt do dư nước hoặc mất nước. Nếu người bệnh dư nước sẽ gây tăng huyết áp do tăng thể tích, phì đại thất trái và dẫn đến suy tim ứ huyết. Nếu người bệnh thiếu nước sẽ gặp các triệu chứng của giảm thể tích và hạ huyết áp.
Vì vậy, cần dùng phương pháp đo lường hợp lý và chính xác là máy BCM để xác định đúng trọng lượng khô của người bệnh thận nhân tạo, giúp đạt mục tiêu siêu lọc lý tưởng, bác sĩ thiết lập phác đồ điều trị chuẩn; giảm nguy cơ quá tải dịch; giảm bệnh tim mạch và cả tỷ lệ tử vong.
Hiện y học xác định được urê trong máu có trên 90 độc tố khác nhau. Khi độc tố này tích tụ nhiều sẽ kích thích hệ miễn dịch gây ra tình trạng viêm nhiễm mạn tính. Đồng thời, cơ thể cũng phản ứng các tình trạng stress, suy dinh dưỡng, loãng xương, đặc biệt là những trường hợp người bệnh bổ sung quá nhiều canxi vô tình dẫn đến xơ vữa mạch máu, rối loạn chức năng mạch máu… Thực tế, độc tố tích tụ ở người bệnh suy thận mạn còn nhiều hơn con số 90 mà y học đã tìm ra, điều này khiến người bệnh đối diện nguy cơ mắc nhiều hội chứng khác.
Thế nhưng hiện chỉ có một số thành phần có thể lọc được bằng máy chạy thận nhân tạo thông thường, một số khác phải dùng màng lọc cao cấp hoặc phương pháp thẩm tách siêu lọc máu (siêu máy HDF Online).

Đơn vị Thận nhân tạo, khoa Nội thận – Lọc máu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM trang bị máy BCM để đánh giá kỹ các chỉ số gồm thể tích dịch; tình trạng nước; thành phần cơ thể như khối lượng mô cơ và mô mỡ; tình trạng dinh dưỡng của từng cá thể. Đây là phương pháp đo lường không xâm nhập, nhanh, đơn giản, có thể sử dụng lại nhiều lần, đã được đánh giá cao bởi nhiều nghiên cứu trên thế giới và trong nước.
Máy BCM có thể phát hiện tình trạng quá tải dịch bằng cách đo lường chính xác lượng nước dư thừa cả trong nội mạch và ngoại mạch của cơ thể. Máy xác định được thể tích phân phối độc tố để bác sĩ có thể đánh giá liều lọc máu. Đồng thời, máy cũng cung cấp cơ sở cho các biện pháp đánh giá dinh dưỡng chính xác. Ngoài ra, máy này có thể sử dụng được cho cả người bệnh chạy thận nhân tạo và lọc màng bụng, đặc biệt ở người bệnh đang trong giai đoạn trước khi chạy thận (pre-ESRD).
Bác sĩ Phương Dung khuyến cáo bác sĩ cần tư vấn cho người bệnh lọc máu chu kỳ hiểu rõ vấn đề và hậu quả thừa nước nhằm tuân thủ điều trị tốt hơn. Đồng thời, các cơ sở lọc thận ngoài thăm khám đánh giá bệnh có thể kết hợp sử dụng máy móc hỗ trợ để xác định chính xác tình trạng dư nước và xử lý kịp thời trong quá trình điều trị cho người bệnh.
Hệ thống nhà thuốc Gia Hân là nơi Quý khách hàng yên tâm gửi trọn niềm tin để chăm sóc sức khoẻ cho cả gia đình mình.
Đến với chúng tôi, Quý khách hàng thoải mái trải nghiệm cảm giác mua sắm hàng chính hãng với giá tốt nhất đầy đủ các sản phẩm thuốc tây, thực phẩm bảo vệ sức khoẻ, mỹ phẩm, thiết bị y tế…
Comments are closed.