Không thể khép tay, ẵm con sau sinh

Sau sinh, chị Q. không thể khép hai tay, ẵm con… vì tuyến vú phụ sưng to như trứng ngỗng, cương sữa, đau nhức.

Sau sinh, chị T.T.Q. 25 tuổi thấy tuyến vú phụ hai bên ngực sưng to như trứng ngỗng, da căng bóng đỏ, nhức đến mất ngủ. Suốt 30 ngày từ khi con chào đời, chị không ngủ, không khép được 2 tay, không ẵm được con, sụt 10kg. 15 ngày đầu sau sinh, chị uống mỗi ngày 6 viên thuốc giảm đau; sau đó giảm xuống mỗi ngày 3 viên nhưng tình trạng bệnh không giảm. “Mức độ đau ở tuyến vú phụ gấp 10 lần” – chị Q. chia sẻ.

Chị cai sữa cho con vào tháng thứ 9 sau sinh nhưng tuyến vú phụ không giảm kích thước. Chị đến khoa Ngoại Vú, BVĐK Tâm Anh TP.HCM để được tư vấn cách điều trị.

Qua thăm khám, THS.BS CKII PHẠM TUẤN MẠNH, khoa Ngoại Vú, BVĐK Tâm Anh TP.HCM chỉ định siêu âm ngực và nách để xác định có bất thường ở nách không. Kết quả ghi nhận chị Q. có tuyến vú phụ ở 2 nách, có chu vi lần lượt là 10cm (bên phải) và 5cm (bên trái), đều lành tính.

Bác sĩ Tú tư vấn chị Q. có thể phẫu thuật hoặc không; tuy nhiên, nếu giữ tuyến vú phụ, chị Q. gặp khó khăn khi cử động tay, mang thai và sinh con ở lần tiếp theo. Tình trạng đau đớn, căng tức sẽ tiếp diễn. Chưa kể, người bệnh cảm giác cộm hai bên nách và luôn mặc áo dài tay để che khuyết điểm khi u sưng to. Cuối cùng, chị quyết định phẫu thuật để chấm dứt sự bất tiện do tuyến vú phụ gây ra.

Bác sĩ Tú và ê kíp khoa Ngoại Vú phẫu thuật cho chị Q. Ê kíp rạch da khoảng 5cm ở đường lằn nách phải và 3cm ở đường lằn nách trái. Sau đó, bác sĩ bóc tách 2 tuyến vú phụ, bảo tồn các tuyến vú chính. Ê kíp tiếp tục cắt da thừa ở 2 bên nách để tạo lại đường nét hài hòa cho vùng nách. Cuối cùng, bác sĩ may thẩm mỹ để người bệnh có vết thương phẳng, tránh sẹo gồ ghề, phì đại.

Tỉnh dậy sau phẫu thuật, chị Q. vui khi vùng nách phẳng trở lại, đưa tay lên xuống, dang tay hay khép tay đều không bị vướng víu. Chị được xuất viện sau 12 giờ theo dõi, đánh giá sức khỏe ổn định, vết mổ khô.

Bác sĩ Tú cho biết vú phụ (vú đa hình, vú thừa) là dạng bất thường bẩm sinh. Tuyến vú phụ nhỏ ở nách thường không gây triệu chứng. Thế nhưng, các mô vú này thường bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi nội tiết tố.

Do vậy, khi nội tiết tố tăng đến đỉnh điểm (mang thai, cho con bú), vú phụ sẽ tăng kích thước. Người bệnh bị hạn chế cử động cánh tay, đau vùng nách và dọc theo giữa cánh tay, đồng thời không thể mặc áo sát nách, khó lựa chọn trang phục, ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Như trường hợp chị Q., bên trong 2 tuyến vú phụ đều có sữa nhưng không thoát ra được nên gây cương sữa, đau nhức.

Các tuyến vú phụ ở nách xuất hiện ở khoảng 0,4% – 6% ở nữ giới, 1% – 3% ở nam giới, hầu hết lành tính. Tuyến vú phụ có thể khác nhau về kích thước, hình dạng, có thể có núm vú hoặc quầng vú.

Bác sĩ Tú chia sẻ, với phụ nữ sau sinh, tuyến vú phụ sẽ giảm kích thước nhưng không biến mất. Trong những lần mang thai, sinh con tiếp theo, tuyến vú phụ tăng kích thước trở lại, sản xuất sữa, cương sữa gây đau nhức.

Hầu hết, tuyến vú phụ lành tính không cần điều trị. Tuy nhiên, để đảm bảo thẩm mỹ và chấm dứt các bất tiện trong sinh hoạt…, người bệnh có thể chọn phẫu thuật.

Tại khoa Ngoại Vú, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, các bác sĩ sử dụng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu (rạch đường mổ ngắn) nhưng vẫn đảm bảo lấy sạch mô vú phụ, vết sẹo ẩn trong đường nhăn tự nhiên của nách. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ kết hợp tạo hình nách, cắt bỏ bớt da thừa để mang lại đường nét hài hòa. Phẫu thuật tuyến vú phụ không ảnh hưởng đến chức năng tuyến vú chính.

Tuyến vú phụ sưng có thể gây nhầm lẫn với tình trạng nguy hiểm hạch nách sưng do ung thư vú. Do đó, khi bị sưng hay nổi u ở vùng nách, người bệnh nên đi khám. Ngoài ra, chị em không mang thai, không sinh con nhưng tuyến vú phụ tăng kích thước bất thường nên đi khám với bác sĩ.